Drieluik deel twee: Uitwisseling in Boedapest

Nu we, vanwege de uitbraak van het nieuwe coronavirus, allemaal al zo’n drie weken thuis zitten, is het leuk om terug te blikken op een tijd waarin dat niet het geval was en studenten van het HHP bijvoorbeeld naar het buitenland afreisden. Eerder kon je in dit drieluik al lezen hoe Vera Cup tijdens haar stage bij de vakgroep Neerlandistiek in Boedapest samen met SV Eureka een uitwisseling organiseerde in de Hongaarse hoofdstad. Nu kun je hier de ervaringen lezen van Luna Verbaas, een van de studenten van het Humanities Honoursprogramma die op uitwisseling gingen.

De honoursreis van 2020 voerde ons naar Wenen en na een lange busrit begonnen we aan het tweede deel van de reis in Boedapest. Deze stad is natuurlijk heel anders dan Wenen en tijdens onze tweede dag in Boedapest kregen we de kans om op een bijzondere manier kennis te maken met de stad en het universitaire onderwijs tijdens de uitwisseling die werd georganiseerd door Vera en haar studenten. Het was voor de reiscommissie een dag om even de touwtjes uit handen te geven en voor de HHP-studenten een dag om Boedapest te beleven door de ogen van de Hongaarse studenten.

De dag begon met een lezing over de taalfamilie van Hongaarse taal gevolgd door een quiz over Hongaarse woorden. De hoofdprijs: een zak koekjes die achteraf liefdevol werd gedeeld. Ook de relatie tussen Nederland en Hongarije kwam aan bod, inclusief een relatief onbekend stukje geschiedenis over de zogenaamde ‘kindertreinen’, die na de Tweede Wereldoorlog Hongaarse kinderen naar Nederland vervoerden zodat ze daar konden aansterken. Er gingen wat oude taalboekjes rond die gastfamilies en Hongaarse kinderen in die tijd gebruikten om zich verstaanbaar te maken, tot grote vreugde van menig HHP-student.

Na de lezing volgde er presentatie door de Hongaarse studenten en na afloop hiervan stonden we te popelen om kritische vragen over Hongaarse democratie af te vuren op de Hongaarse studenten. Met onze zeer Nederlandse, directe mentaliteit probeerden we de Hongaarse studenten meteen aan de tand te voelen over de huidige politieke situatie in Hongarije. Ze wisten ons voorzichtig te vertellen dat de Hongaarse jongvolwassenen het lang niet altijd eens zijn met de regering. Vooral in Boedapest, waar meer toegang is tot media en andere informatiekanalen dan op het Hongaarse platteland, zijn jongvolwassenen kritischer op de Hongaarse overheid.

Het viel mij op dat de studenten het steeds hadden over de meningen en ideeën van de ‘Hongaarse jeugd’ en het lastig vonden om hun uitspraken te formuleren wanneer het hun eigen mening betrof. Naarmate het vragenvuur voortduurde leken de Hongaarse studenten echter iets meer te wennen aan onze directe manier van communiceren en durfden ze steeds meer te vertellen. Zo vertelden ze dat het toch wel belachelijk was dat de regering vanwege een voorliefde voor voetbal miljoenen uittrok voor de bouw van een voetbalstadion, terwijl het belastinggeld dat hier gedeeltelijk in zat elders van meer nut zou zijn.

In het vragenrondje kwam ook de huidige relatie tussen Nederland en Hongarije ter sprake toen de studenten vertelden over Frans Timmermans en zijn optreden in de Europese Unie tegen de afbrokkeling van de Hongaarse democratie en rechtstaat. Volgens de studenten heeft dit voor veel Hongaren bijgedragen aan een negatieve beeldvorming over Nederland. Dit gold overigens niet voor de studenten waarmee wij in gesprek waren, omdat zij Nederland natuurlijk op een andere manier hebben leren kennen.

We vroegen ons ook af waarom studenten in Boedapest Nederlands zouden willen studeren wanneer ze geen directe link met Nederland of een speciale voorliefde voor de Nederlandse taal hebben. Het antwoord lag eigenlijk redelijk voor de hand. Een Hongaar met goede kennis van de Nederlandse taal is zeldzaam en heeft daardoor goede kansen op de arbeidsmarkt. De studenten vertelden ook dat universiteiten in Hongarije ontzettend belangrijk waren voor een goede toekomst. Toch hebben universiteitsdocenten relatief weinig aanzien en hebben vele van hen drie banen nodig om rond te komen. Dit leek een belangrijk verschil te zijn met universiteiten in Nederland.

De dag werd vervolgd met een rondleiding over de campus en na de lunch een wandeling door de stad. We bezochten de universiteitsbibliotheek waar de Hongaarse studenten hun beklag deden over de niet al te actuele collectie van Nederlandse literatuur. Een blik op de boekenkast vertelde ons dat ze daar een punt hadden, maar de studenten voegden eraan toe dat het digitale tijdperk gelukkig genoeg semilegale alternatieven met zich meebrengt voor de beperkte collectie in de fysieke bibliotheek. De universiteitsbibliotheek is voor de Hongaarse studenten bovenal een studeerplek en functioneert pas op de tweede plaats als bibliotheek, iets wat voor de meeste studenten in Nederland niet onbekend is.

De stadswandeling na de lunch leidde ons langs de hoogtepunten van Boedapest en gaf ons de kans om de stad door de ogen van de Hongaarse studenten te bekijken, die kleurrijk commentaar gaven op de hoogtepunten die we passeerden. We bezochten onder andere het Károlyi park en diens pluizige bewoner: een Vlaamse reus. De wandeling voerde ons uiteindelijk langs de Vrijheidsbrug, wat in de zomer de favoriete plek is van menig Boedapester. De brug werd een aantal jaar geleden gesloten voor constructie en wanneer de bouw stillag in de weekenden verzamelden de Boedpesters zich op de brug om te gaan picknicken met uitzicht op de Donau. Dit werd een traditie en de Vrijheidsbrug wordt in de zomermaanden een aantal weekenden afgesloten voor autoverkeer zodat er volop gepicknickt, gemusiceerd en gedanst kan worden.

De stadswandeling met de Hongaarse studenten was vooral interessant omdat we op deze manier niet alleen de toeristische hoogtepunten van de stad leerden kennen, maar vooral ook te weten kwamen wat de Hongaarse studenten zelf als favoriete plekken beschouwen. We ontdekten veel interessante verhalen over Boedapest die we misschien nooit hadden gehoord als we zonder de Hongaarse studenten de stad hadden verkend. De verhalen en ervaringen van de studenten maakten ons bezoek aan Boedapest persoonlijker en levendiger dan wanneer we zelf eropuit waren getrokken.

Na de rondleiding scheidden onze wegen en ’s avonds ontmoetten we elkaar opnieuw om samen het nachtleven van Boedapest te verkennen. De tocht begon bij een lokale Boedapestse kroeg, waar de Hongaarse studenten ons kennis lieten maken met het Hongaarse drankje Palinka. We vervolgden onze weg en belandden uiteindelijk in de toeristische club Instant. Hier scheidden onze wegen zich na een lange maar gezellige en leerzame dag.

Al met al hebben we genoten van de dag. We hebben Boedapest en de universiteit leren zien door de ogen van de Hongaarse studenten en hopelijk hebben we de Hongaarse studenten ook op een interessante manier kennis kunnen laten maken met de Nederlandse taal.