Verbeelding van de Academische Gemeenschap

In de lente en zomer van 2018 kwamen Utrechtse studenten in de geesteswetenschappen in protest tegen bezuinigingen aan hun faculteit. Hun acties betekenden een nieuwe ronde in een terugkerende en breed gedragen kritiek op het functioneren van Nederlandse universiteiten. Voor ons – een achttal studenten, waaronder twee studenten van het HHP, en docenten geschiedenis aan de Universiteit Utrecht (UU) – was dit academische crisisgevoel oorzaak en aanleiding om na te denken over de universiteit en we besloten erover te schrijven. Het resultaat? Een intrigerend magazine, dat voor altijd gratis op het web te lezen is!

De universiteit als gemeenschap?
Het idee van de universiteit als gemeenschap gaat al eeuwen mee.

Lang werd daarmee een kleine gemeenschap bedoeld, bestaande uit enkele tientallen professoren en studenten die elkaar van naam en gezicht kenden. Zeker vanaf de tweede helft van de twintigste eeuw is die kleinschaligheid verdwenen, maar is het gemeenschapsidee gebleven. De hedendaagse academische gemeenschap bestaat uit mensen die het gevoel hebben bij elkaar te horen, zonder elkaar te kennen. Deze academische gemeenschap is dus een verbeelde gemeenschap. Dit sterke gemeenschapsidee brengt met zich mee dat de universiteit een aparte positie in de maatschappij inneemt. Aangezien die gemeenschap een product is van de verbeelding, is de vraag dus hoe wij onze verbeelding vormgeven. Hoe zou zo’n gemeenschap eruit moeten zien? Hoe is zij georganiseerd? Wie mogen er deelnemen – en wie niet?

Foto: Ivar Pel.