Vanavond! De verbeelding van de academische gemeenschap

In de lente en zomer van 2018 kwamen Utrechtse studenten in de geesteswetenschappen in protest tegen bezuinigingen aan hun faculteit. Hun acties betekenden een nieuwe ronde in een terugkerende en breed gedragen kritiek op het functioneren van Nederlandse universiteiten. Voor ons – een achttal studenten, waaronder twee studenten van het HHP, en docenten geschiedenis aan de Universiteit Utrecht (UU) – was dit academische crisisgevoel oorzaak en aanleiding om na te denken over de universiteit.

De universiteit als gemeenschap
Het idee van de universiteit als gemeenschap gaat al eeuwen mee.
Lang werd daarmee een kleine gemeenschap bedoeld, bestaande uit enkele tientallen professoren en studenten die elkaar van naam en gezicht kenden. Zeker vanaf de tweede helft van de twintigste eeuw is die kleinschaligheid verdwenen, maar is het gemeenschapsidee gebleven. De hedendaagse academische gemeenschap bestaat uit mensen die het gevoel hebben bij
elkaar te horen, zonder elkaar te kennen. Deze academische gemeenschap is dus een verbeelde gemeenschap. Dit sterke gemeenschapsidee brengt met zich mee dat de universiteit een aparte positie in de maatschappij inneemt. Aangezien die gemeenschap een product is van de verbeelding, is de vraag dus hoe wij onze verbeelding vormgeven. Hoe zou zo’n gemeenschap eruit moeten zien? Hoe is zij georganiseerd? Wie mogen er
deelnemen – en wie niet?

Dat zijn de vragen waarop we hebben getracht antwoorden te vinden. We hebben geprobeerd voorbij de grenzen van onze eigen verbeelding te gaan door een aantal (ervarings)deskundigen naar hun opvattingen te vragen, waarin telkens twee vraagstukken centraal stonden: wat is de academische gemeenschap op dit moment? En: wat zou zij moeten zijn?

Het magazine
Het magazine dat hieruit voortgekomen is, wordt gepresenteerd op
woensdag 6 november in de aanwezigheid van rector magnificus Henk Kummeling en sociologe Giselinde Kuipers (KU Leuven). Iedereen is van harte uitgenodigd om te komen en onder het genot van een bakje koffie of thee te genieten van de presentatie.